Workshopdag: Over klank en emotie

Op 27 mei 2018 hield PUIC een workshopdag, die uiteenviel in twee delen:

  • PUIC-dirigente Marlies Huitink nam de koorleden een stukje mee in de wondere wereld van de Lichtenberg Methode waarbij waarneming als instrument centraal staat voor meer moeiteloos en ‘als vanzelf’ zingen.
  • Met Henk van der Veen, die de regie van ons Keltische project op zich neemt, oefenden we met het overbrengen van onze boodschap op het publiek.

Lichtenberg: de kunst van het lichter zingen

Lichtenberg [i] is een methode voor de ontwikkeling van de stemklank, die eigenlijk omgekeerd werkt ten opzichte van de gebruikelijke zangpedagogiek. De meeste methodes benaderen het zingen vanuit een motorische invalshoek: het uitvoeren van praktische opdrachten om een bepaald klinkend resultaat te verkrijgen. Denk aan: controle over de ademhaling, buik aanspannen, gezichtsexpressie, articulatie.

De Lichtenberg Methode werkt met sensorische stimulatie, waarbij de zintuigelijke waarneming centraal staat. Door het waarnemen van je eigen stemklank laat je de klank zichzelf ontwikkelen. De klank stuurt het lichaam, in plaats van dat wij met ons lichaam de klank sturen. Dit wordt ook wel klank georiënteerd zingen genoemd. Als veel op actie gerichte, vanuit ons hoofd handelende, westerse mensen zijn we ons sensorische deel bijna vergeten. We zijn geneigd veel druk op dingen te leggen en erg ons best te doen. En dit terwijl onze zintuigen de allerfijnste sensorische meetinstrumenten zijn waarmee wij alles kunnen waarnemen en in vervoering kunnen raken: het zijn de voetjes van de ziel.

Tijdens de workshop gingen we praktisch aan de slag met klank georiĂ«nteerd zingen. Leg eens een hand op het schouderblad van je buurman wanneer hij neuriet. Voel hoe alle holten in ons lichaam mee resoneren! Of focus op een punt in de ruimte, sluit even je ogen, open ze weer en blijf verstild staren naar dat punt in de ruimte. Ook hoorden we onze eigen klank terug door een hand als kommetje vlak voor onze mond te houden of “conische kokers” op de oren te zetten.

Het effect was verbluffend! De stimulaties zorgden voor een verstilde toestand van waarneming en focus. Het zingen werd gemakkelijker! En wat een klank!

Ook tijdens de repetities doen we regelmatig dit soort stimulaties: even ‘aankomen’, even in onszelf keren, ‘naar binnen kijken’, focussen. Een prettige manier van ‘aarden’ en zeer behulpzaam bij het zingen.

De boodschap leren overbrengen aan ons publiek

Henk is regisseur, heeft een bloemenatelier en woont in Groningen. Hij is speciaal voor PUIC met de trein afgereisd naar Leiden. Marlies en Henk zijn al jaren bevriend en kennen elkaar van een ander koor project. Henk liet ons oefenen in het maken van contact met het publiek en het overbrengen van emoties, enorm belangrijk voor het verhaal dat we met onze liedjes willen vertellen. Heel leerzaam; en wat is Henk een aanstekelijk enthousiaste man! Onder zijn leiding hebben we de eerste opstellingen en sfeer bij enkele van onze Keltische liedjes neergezet.

De tijdens de workshopdag opgedane ervaringen en ideeën zullen de komende maanden nog verder vorm krijgen richting ons concert op 17 november 2018. Wij hebben er enorm veel zin in. Het belooft prachtig te worden!

[i] Het Lichtenberg Institut is in 1982 is door Gisela Romert en haar man Prof. Dr. Ing. Walter Romert opgericht. De oprichting volgde na het ruim 10 jaar verrichten van wetenschappelijk onderzoek naar de vraag hoe spierspanning werkt in het voordeel van de zanger of instrumentalist.